In de wolken met de cloud

De afgelopen jaren is de gang naar de cloud ingezet. Organisaties nemen steeds vaker afstand van hun eigen datacenters om over te stappen naar de cloud. Zo zal 80% van de bedrijven hun on-premises datacenter tegen 2025 hebben afgestoten volgens Gartner. Werken in de cloud kent namelijk vele voordelen. In deze blog behandel ik dan ook de ontwikkelingen, de cloudsoorten- en modellen én uiteraard de belangrijkste pluspunten.

Het fundament van de cloud werd al in de jaren '60 van de vorige eeuw gelegd. Toch is de moderne cloud - de term zoals we hem nu kennen - pas in de '90s voor het eerst gebruikt door een medewerker van Compaq in een intern beleidsstuk. Omstreeks 2008 begon de term 'cloud computing' werkelijk door te dringen bij 'normale' ICT'ers, nadat Gartner verklaarde dat cloud computing voor een wereldwijde revolutie zou gaan zorgen.

Ruim 10 jaar later blijkt dat Gartner het, zoals zo vaak, bij het rechte eind had. De cloud is inmiddels een gangbare term geworden. Je kan zelfs spreken van een containerbegrip. Nieuwe modewoorden die raken aan 'de cloud' doen nog altijd hun intrede. Voorbeelden? Denk aan CaaS, omni cloud en edge computing.

Maar wat is die cloud precies? Kan het voor uw bedrijf of organisatie interessant zijn? Werken in de cloud kent inderdaad vele voordelen die ik straks zal behandelen. Vergeet echter niet dat een snelle, schaalbare verbinding een belangrijke voorwaarde is om onbezorgd van de cloud gebruik te kunnen maken. Wanneer u cloudtoepassingen combineert met de kracht van zakelijke glasvezel dan geeft dat enorme flexibiliteit in uw bedrijfsvoering en dienstverlening.

Wat is de cloud?

De ontwikkeling van de cloud draait vanaf de sixties om drie concepten. Het eerste concept gaat natuurlijk om het aanbieden van een dienst. Zonder een service heb je immers geen cloud nodig. Denk bij zo’n service bijvoorbeeld aan dataopslag in de cloud. De lijst met cloudtoepassingen blijft ondertussen groeien. Van file sharing, webmail tot het streamen van video’s. U maakt vanavond bijvoorbeeld gebruik van de cloud wanneer u uw favoriete Netflix-serie start.

Het tweede concept draait om het delen van zo’n dienst met eindgebruikers. Dat kunnen er vele tientallen miljoenen zijn! Facebook zou inmiddels zelfs 2.9 miljard ‘users’ hebben! Maar hoe is dat technisch mogelijk? Virtualisatie is het antwoord op die vraag. Met deze technologie wordt - via software - als ware een laag over de hardware gelegd. Op die manier kan de rekenkracht van al die processoren, het geheugen en de opslagcapaciteit verdeeld worden over meerdere, virtuele computers of ‘machines’.

Het derde onmisbare ingrediënt is een netwerk. Vaak zal dat het openbare internet zijn, maar ‘besloten’ netwerken zijn ook een optie. De term ‘cloud’ heeft niet voor niets een connectie met het internetsymbool dat in stroomdiagrammen wordt gebruikt. In zulke flowcharts komt u vaak een fraai, gestileerd wolkje tegen.

De cloud is - bij een stabiele verbinding - te gebruiken vanaf elke locatie ter wereld wanneer een medewerker dat wil. In de regel kan dat met meerdere apparaten, zoals een smartphone, laptop of desktopcomputer.

Samenvattend: in de cloud wordt gebruik gemaakt van middelen die u deelt met anderen, zoals opslag, databases, netwerken en apps. Voor de meeste organisaties wordt het aanschaffen en onderhouden van eigen server racks, computer hardware en software door deze ontwikkeling kostentechnisch simpelweg minder interessant.

Welke typen of soorten cloud zijn er?

Kijk eens uit uw raam. Misschien hangt er een grauwe sluierbewolking of drijven er gestaag schapenwolkjes voorbij. Net zoals er verschillende soorten wolken bestaan, kunnen we in de digitale ‘cloud’ ook diverse typen onderscheiden:

• public cloud;
• private cloud;
• hybride cloud.

Openbare of public cloud

De public cloud bestaat uit diensten die door externe aanbieders via het reguliere internet worden aangeboden. Je maakt dus gebruik van hun infrastructuur. Alle hardware, software en bijbehorende diensten zijn in hun handen. Natuurlijk kunnen derden niet zomaar bij uw data, maar u deelt de infrastructuur uiteraard met andere organisaties.

De public cloud is in principe voor iedereen toegankelijk. Soms is de service ‘gratis’, maar vaker neem je een abonnement af. Je betaalt immers voor zaken als de rekenkracht van de aanbieder, hun opslagruimte, bandbreedte en onderhoudskosten. Voor bedrijfskritische data is de public cloud echter niet de juiste optie.

Privé of private cloud

Bij de private cloud worden diensten via een privénetwerk aan een selecte groep eindgebruikers aangeboden. Uw bedrijf is daarmee de enige afnemer, vandaar de naam. Vooral wanneer beveiliging van uw applicaties, gegevens en privacybescherming belangrijk voor uw dienstverlening zijn, komt de private cloud in beeld. U heeft de volledige controle over data, beveiliging en kwaliteit van de dienstverlening. Dat maakt het de veiligste soort cloud.

Hybride cloud

De hybride cloud combineert de voordelen van de public en de private cloud. Het is nu mogelijk om bepaalde gegevens en applicaties tussen beide clouds te delen. Het kan interessant zijn voor bepaalde branches die werken met redelijk gevoelige data. Een deel van de werkzaamheden kan dan in de openbare cloud plaatsvinden en andere taken voert men ‘binnenshuis’ uit. Tegenwoordig zijn multiclouds ook in opkomst en hetzelfde geldt voor de community cloud. Dat voert echter te ver voor deze blog.

Welke cloud service modellen zijn er?

Neem als ijkpunt een datacenter in gedachten op uw bedrijfslocatie. Daar moet u zelf in investeren om vervolgens het hele gebeuren te beheren. Natuurlijk heeft u voor die werkzaamheden een kundig IT-team nodig. Die combinatie is zeer prijzig en bovendien veroudert hardware in rap tempo. Verder zullen uw IT-specialisten hun kennis constant up-to-date moeten houden.

De verschillende servicemodellen nemen u veel van deze taken en arbeid uit handen. Grofweg heeft u de keuze uit drie smaken:

• IaaS: Infrastructure-as-a-Service
• PaaS: Platform-as-a-Service
• SaaS: Software-as-a-Service

IaaS: Infrastructure-as-a-Service

Bij IaaS levert een externe partij voortaan de fundamentele infrastructuur, zoals servers, netwerk en dataopslag over het internet. Als bedrijf blijft u verantwoordelijk voor het regelen en onderhouden van zaken als:

• besturingssysteem;
• applicaties;
• databeheer;
• runtime;
• middleware (software die zorgdraagt voor de uitwisseling van informatie tussen de bedrijfssoftware en cliënt-software).
  
  

PaaS: Platform-as-a-Service

De ‘P’ in PaaS staat dus voor platform. Hierbij heeft u alleen nog maar de verantwoordelijkheid voor uw applicaties en databeheer. Het is dus een meer geïntegreerde oplossing in vergelijking met IaaS. Het operating system, runtime en middleware worden nu ook ingeregeld en beheerd door de aanbieder. In de praktijk wordt PaaS vaak gebruikt door programmeurs, omdat zij zich dan volledig kunnen focussen op de bouw van hun apps.

SaaS: Software-as-a-Service

Software-as-a-Service is - zoals het woord al aangeeft - een manier om via de cloud software aan eindgebruikers aan te bieden. Denk bijvoorbeeld aan de grafische software zoals Illustrator en Photoshop van Adobe. Tegenwoordig heet die productlijn niet voor niets de Adobe Creative Cloud.

Bij SaaS geef je het meeste uit handen. De aanbieder neemt nu zelfs de applicaties en de dataopslag en -beheer voor zijn rekening. In vergelijking met IaaS en PaaS zijn we dus weer een extra stap verwijderd van ons ijkpunt: het volledig beheren van uw eigen datacenter. Bij SaaS wordt nagenoeg alles geregeld door de aanbieder. De hardware, software, beveiliging, het verhelpen van bugs.

Voordelen van de cloud voor uw organisatie

Bij het beschrijven van de verschillende servicemodellen werd al duidelijk wat een groot voordeel van de cloud is. Hoe meer je uit handen geeft, hoe meer gebruikersgemak u ervaart. Maar de andere kant van de medaille is natuurlijk dat u veel controle uit handen geeft. De aard van uw dienstverlening zal bepalen welke optie voor u de beste is.

Laten we besluiten met het uitlichten van een aantal algemene voordelen van werken in de cloud.

#1 - De cloud is flexibel en schaalbaar

Stel u wilt investeren in een eigen datacenter. Hoeveel servers schaft u aan, met welke rekenkracht? Mogelijk koopt u te veel in of blijkt achteraf dat andere hardware en software toch beter bij uw bedrijfsvoering hadden gepast. Een verkeerde beslissing op dit vlak kan al snel in de papieren lopen.
Door gebruik te maken van de cloud loopt u dit risico niet meer. Afhankelijk van uw wensen kan er heel snel af- en opgeschaald worden. Uw onderneming loopt daarmee veel minder risico. U kan bijvoorbeeld opschalen qua opslagcapaciteit zonder dat u hoeft te investeren in hardware.

#2 - De cloud is on-demand beschikbaar

De aanbieder van een service zit niet stil. Constant verbetert hij zijn dienst of applicatie. Upgrades zijn direct beschikbaar, updates worden voortdurend uitgevoerd, een hoge uptime wordt gegarandeerd. De laatste versie van een dienst of product is direct on-demand beschikbaar. Uw onderneming vaart daar wel bij. Uw medewerkers kunnen de nieuwste apps en toepassingen gebruiken bij het ontwerpen en ontwikkelen van uw product of het uitvoeren van bijvoorbeeld backoffice taken.

#3 -Minder up front investeringen

Een keuze voor de cloud betekent dat u geen enorme upfront investeringen hoeft te doen. Wie zijn eigen ‘on premise datacenter’ runt, loopt bovendien sneller het risico om het overzicht over de kosten te verliezen. Het is bovendien lastig om snel en accuraat qua hardware op te schalen in lijn is met uw (verwachte) bedrijfsgroei.

Bovendien vergt het beheren van de eigen hardware veel expertise. De onderhoudskosten lopen rap op. Het bijplaatsen van extra hardware kost tijd en u krijgt te maken met langere doorlooptijden. Werken in de cloud biedt juist overzicht, flexibiliteit en dat maakt het managen van de kosten eenvoudiger. U weet precies wat u afneemt en wat de kosten zijn per maand, kwartaal of jaar. Geen onaangename financiële verrassingen meer!

#4 Wereldwijd in teamverband werken met de cloud

Heeft uw bedrijf meerdere vestigingen in Nederland, Europa of bent u globaal actief? Zijn uw medewerkers vaak op pad en werken ze bij klanten op locatie in andere landen? De cloud maakt het makkelijker om in teamverband te werken. Zeker als u niet werkt vanuit dezelfde fysieke locatie.

Denk aan zaken als documenten delen, presentaties voorbereiden of versiebeheer bij softwareontwikkeling. Het kan zelfs voorkomen dat u te maken krijgt met een vervelende pandemie. Thuiswerken heeft dan de voorkeur. Op afstand werken gaat in de cloud een stuk makkelijker! Clouddiensten om elkaar via beeldbellen te ontmoeten zijn dan ook flink gegroeid.

#5 Back-up en Disaster recovery

Bestanden die per ongeluk worden gewist of beschadigd raken. Fysieke servers op locatie die aangevallen worden. Het is raadzaam om continu back-ups te draaien om uw bedrijfscontinuïteit
te garanderen. Gelukkig kan dat uitstekend in de cloud. Eén van de voordelen is dat uw back-up snel beschikbaar is.

Een Disaster Recovery gaat verder waar uw standaard back-up ophoudt. Met een zogeheten Disaster-Recovery-as-a-Service (DRaaS)-oplossing in de cloud maakt u een kopie van uw complete virtuele omgevingen (data, systemen, netwerken en applicaties) dat opgeslagen wordt op een andere locatie. Deze andere locatie, de zogenoemde recovery-omgeving, is volledig gespiegeld aan de primaire omgeving.

Let op: u kunt een back-up en Disaster Recovery vanuit de cloud afnemen, maar dit is niet standaard geregeld.

#6 Big data en Internet of Things

Via sensoren realtime informatie verzamelen over mensen, auto's, machines in fabrieken, gebouwen en andere fysieke objecten én deze gegevens vervolgens continu verzenden over het internet. We hebben het dan over Internet of Things.

Het ontsluiten, verwerken en analyseren van deze gegevens kan via de cloud. Bedrijven kunnen hierdoor meer, sneller en nauwkeuriger big data-analyses maken, realistische simulaties draaien, nauwkeurige voorspellingen doen die uiteindelijk van grote waarde zijn voor de bedrijfsvoering.

De kracht van de cloud in combinatie met dark fiber

Door te werken in de cloud komt u financieel of qua techniek niet langer voor vervelende dilemma’s te staan die een geoliede bedrijfsvoering in de weg staan. De cloud dijt alsmaar verder uit. Zo zullen virtual reality, augmented reality en robotica steeds meer ingang vinden met behulp van de cloud en 5G.

Een gestroomlijnde, veilige IT-omgeving bestaat echter uit meer dan de cloud! Betrouwbare, schaalbare - eventueel redundante - verbindingen zijn een onmisbare component binnen een totaaloplossing die ‘future proof’ is.

Met dark fiber van TReNT bent u op de digitale toekomst voorbereid. Wanneer connectiviteit essentieel is voor uw organisatie, dan kan u overwegen om zelf de regie te pakken. U kan met dark fiber uw bandbreedte en datacapaciteit snel opschalen wanneer u dat wilt. Vele organisaties - commercieel en non-profit - zijn u al voorgegaan. Nieuwsgierig geworden? Wij bedenken graag samen een oplossing waarbij u de regisseur wordt over uw eigen verbindingen.